Kaks Nedir? Emsal Nedir?

Bu yazımızda pek çok kişi tarafından merak edilen “kaks nedir?” sorusunun cevabı hakkında kısa bilgiler derledik.

KAKS kelimesinin açılımı kat alan kat sayısı şeklindedir. Kaksın bir diğer adı da emsal olarak geçmektedir. Bir arsada yapılabilecek toplam net inşaat alanını gösterir. Kaks hesabını araştırırken bolca karşımıza çıkan diğer bir terim de taks kelimesidir. Taks, taban alanı kat sayısı anlamına gelmektedir. Arsa üstüne yapılabilecek inşaatın taban oturum alanının arsaya oranını göstermektedir. Taban alanı ne kadar büyürse kat sayısı azalacaktır. Taban alanı ise arsanın konumu ile büyük bir biçimde ilişkilidir. Bu tip hesaplamaları bilmenin önemi, özellikle yatırım hedefi ile alınan gayrimenkulleri araştırırken artmaktadır. Binanın arsası ve üstüne inşa edilebilecek yeni bir binanın maksimum alanını bilmek karşılaştırma için önemli bir nokta oluşturmaktadır. Hem taks hesabı hem de kaks hesabı 1/1.100 ölçekli uygulama imar planları ile gösterilmektedir. Bu tip hesaplamalar, Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliği’nin 14. maddesinin 1. fıkrasında gösterildiği şekilde yürütülmektedir.

Kaks Hesabı Nasıl Yapılır?

Bir yapının inşaatına başlanırken yapının her katındaki alanların toplamının parsel alanına oranını hesaplayarak kaks hesabı yapar ve kaks sayısını ortaya çıkarabilirsiniz. Tüm yapının toplam kapalı alanını hesaplamak isterseniz arsa alanını bu çıkan katsayı ile çarpmanız lazımdır. Bir örnek vermek gerekirse diyelim ki arsanın alanı 1.000 metrekare imar durum belgesinde kaks sayısı 1,25 olarak gözüküyor. 1000 metrekareyi 1,25 ile çarparak 1.250 metrekareyi buluruz. Bu sonuçtan da söz konusu arsanın üstünde inşa edilebilecek olan yapının toplam alanının 1.250 metrekare olduğunu çıkarırız. Kaks sayıları 0.20 – 0.30 – 0.40 – 1.0 – 1.5 – 2.0 – 2.07 – 2.5 ve 3.0 arasında değişiklik göstermektedir. Kaks artışı parsellerin birleştirilmesi ile yapılabilmektedir. Kaks artışı ise genel olarak daha ferah ve geniş bir yapılanma için tercih edilebiliyor. Bu gibi durumlar sıklıkla yol genişletme ya da park için ayrı bir alan ayrılma gibi olaylar sonrasında gelişebiliyor. Ancak kentsel dönüşüm yetkisinin devredildiği kurumlarda kaks artışı için bir üst sınır bulunabilmektedir.

Kaks Hesabına Dahil Olmayan Alanlar Nelerdir?

Kaks hesabını başarı ile tamamladıktan sonra çıkan sonucun söz konusu yapının toplam alanı olduğunu düşünebilirsiniz. Ancak maalesef ki kaks hesabı her yapının ihtiyacı olan ortak bölümleri içine almamaktadır. Kaks hesabının dışında kalan ortak bölümlerin bir listesi aşağıda sıralanmıştır:

-Çatı katı,

-Asma kat,

-Bodrum kat,

-Kapalı otopark,

-Asansör,

-Yangın merdiveni.

Konu ile ilişkili olarak daha fazla bilgi sahibi olmak isterseniz buradan "Parselasyon Nedir?" başlıklı yazımızı hemen okuyabilirsiniz.